Kinderopvang is een basisvoorziening

Zo goed als gratis kinderopvang vanaf 2025, wat was het een mooi vooruitzicht voor honderdduizenden ouders. De overheid zou bijna alle kinderopvangkosten direct vergoeden aan kinderopvanglocaties. Hiermee zou ook de kinderopvangtoeslag eindelijk worden afgeschaft. Maar tijdens de meivakantie werd het tapijt onder deze ouders vandaan getrokken. Het kabinet schuift de hervorming van het kinderopvangstelsel namelijk door naar 2027, en daarmee naar een volgend kabinet.

Het signaal dat het kabinet hiermee afgeeft aan de samenleving en in het bijzonder aan de toeslagenouders is beschamend. 

En de Toeslagenaffaire moddert maar door

De kinderopvangtoeslag vormde de basis voor een van de grootste schandalen van de afgelopen decennia. Terwijl de afhandeling van die vreselijke affaire nog altijd vruchteloos doormoddert, gaat er nu ook een streep door de afschaffing van de toeslag. Jaarlijks krijgen 30.000 gezinnen nog te maken met hoge terugvorderingen.

Het uitstel van de afschaffing betekent dat tienduizenden gezinnen risico lopen om in grote problemen te komen, omdat ze plotseling duizenden euro’s moeten ophoesten. Niet alleen ouders en hun kinderen lijden onder deze situatie, maar ook de kinderopvang zelf. De tekorten op de arbeidsmarkt zijn nijpend, ook in de kinderopvang. Maar voor iedere pedagogisch medewerker in de kinderopvang kunnen elf ouders aan het werk.

Het wegwerken van tekorten in kinderopvang had topprioriteit moeten zijn

De PvdA en GroenLinks pleiten niet voor niets al tijden voor loonsverhogingen, aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden en combinatiebanen met het onderwijs. Die maken het mogelijk voor kinderopvangmedewerkers om meer te gaan werken. Veel van hen geven aan dat ook te willen. Dat het kabinet de plannen nu op de lange baan schuift, is het gevolg van politieke keuzes. Het gaat hier gewoon om een ordinaire bezuinigingsmaatregel van 3,1 miljard euro.

Bij de private-equityfondsen kan de champagne ondertussen open. Ze kunnen de komende jaren doorgaan met het opkopen en met zoveel mogelijk winst doorverkopen van kinderopvanglocaties. En er valt straks nog meer winst te behalen in de kinderopvangsector. Wanneer de bijna gratis kinderopvang in 2027 wordt ingevoerd, moet er dan ook een prijsplafond komen voor het uurtarief. Zo niet, dan kunnen commerciële partijen eenvoudig hun uurtarieven opschroeven. Ouders betalen dan immers nog maar een klein deel zelf. Op die manier kan er weer een kloof ontstaan, met luxe dure kinderopvang aan de ene kant en basale kinderopvang aan de andere kant. Ook moet voorkomen worden dat publiek geld wegstroomt naar buitenlandse investeerders.

Kinderopvang is een basisvoorziening voor iedereen

We moeten toe naar de kinderopvang als basisvoorziening voor ieder kind, zoals onderwijs dat ook is. Meerdere onderzoeken laten zien dat deelname aan kinderopvang bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen. Kinderen die opgroeien in gezinnen met minder kansen hebben daar extra veel baat bij.

Daarom moet kinderopvang gratis toegankelijk worden voor alle kinderen en niet alleen de kinderen van werkende ouders, zoals de minister van plan is.

Het plan voor bijna gratis kinderopvang voor kinderen van werkende ouders was een eerste stap geweest in de richting van gratis kinderopvang voor alle kinderen. Helaas voor ouders, kinderen en alle sectoren met grote tekorten moeten we wachten op een volgend kabinet om de klus te klaren. 

Ouders en kinderen zitten niet te wachten op een kabinet dat doormoddert, maar op een fatsoenlijke kinderopvang. Daar hebben ze recht op. Daarom blijven we ons inzetten om ervoor te zorgen dat de kinderopvang zo snel mogelijk een basisvoorziening wordt voor ieder kind, kinderopvangmedewerkers fatsoenlijk betaald worden, en ze genoeg collega’s hebben om hun werk goed te kunnen doen.