Marloes ten Ham wil dat lhbti’ers vaker aangifte doen wanneer ze vanwege hun geaardheid worden gediscrimineerd. Cheima El Jallab wil biculturele jongeren helpen hun plek te vinden in de samenleving. Beiden deden mee aan Project 20.
Samen met twaalf anderen met een concreet project om Nederland mooier en eerlijker te maken. Ze volgden afgelopen jaar een leerwerktraject genaamd Project 20. Deelnemers Marloes en Cheima, die zich inzetten voor respectievelijk seksuele en culturele diversiteit, vertellen hoe het hen in 2020 is vergaan.
Marloes ten Ham
Slechts een fractie van de lhbti’ers die met verbaal of fysiek geweld te maken krijgt, doet daarvan aangifte. Voor Marloes – actief voor onder meer belangenvereniging COC Midden Nederland – reden om dat eens goed uit te zoeken.
Ze is bezig met een grootschalige interviewreeks, die moet leiden tot aanbevelingen voor politie en politiek. "Eerst was het alleen m’n eigen strijd", vertelt Marloes. "De interviews hebben me de ogen geopend. Ik zie nu dat er nog zoveel te winnen valt. Dat ik het als witte lesbiëne nog relatief makkelijk heb, maar dat het leed voor transgenders zoveel groter is."
Ook al is er volgens haar veel verbeterd wat betreft representatie en inclusie; vooral de T en I (intersekse personen) worden nog te vaak vergeten. Zo heeft bijna de helft van de Nederlandse lesbienes, homo’s en biseksuelen ooit zelfmoordgedachten gehad, vijf keer meer dan de gemiddelde Nederlander, maar is het onder transgenders nog erger. Ook hebben transgenders het aanzienlijk moeilijker op de arbeidsmarkt. "Ik voel me verbonden met hun strijd en merk dat ik steeds activistischer wordt naarmate mijn onderzoek vordert."
'Geweld tegen lhbti’ers moet vaker worden gemeld'
- Studeert Wijsbegeerte en Bestuurskunde aan de VU
- Algemeen bestuurslid PvdA Amsterdam
- Voorlichter Gender en Seksuele Diversiteit COC-Midden Nederland
- Voorzitter Stichting Regenboogcanon Nederland
- Geboren ben in Harare, Zimbabwe
Slechte ervaringen met politie
Haar interviewreeks wijst uit dat er, naast intolerantie, ook een andere kant aan het verhaal zit. "Denk aan een gebrek aan capaciteit en budget bij de politie om anti-lhbti-geweld voldoende aandacht te geven. Of aan een vluchteling die in eigen land slechte ervaringen heeft met de politie. Die denkt wel twee keer na voor die er melding van maakt."
En dan is er nog de olifant in de kamer: wel of niet uit de kast komen? Die vraag begon Marloes zich pas te stellen in haar studententijd. "Alle meiden om me heen werden verliefd op een jongen, maar ik voelde er niets bij. Toch had ik een vriendje, als dekmantel."
Meisje van werk
Ze was ontzettend verliefd op een meisje op haar werk. En zij op Marloes. Wat ze uiteraard niemand vertelde. Een jaar lang hield ze het geheim. Tot een huisgenoot haar kamer binnenkwam en zei: het maakt niet uit van wie je houdt, wij houden van jou. "Dat was het zetje in de rug om écht uit de kast te komen."
'Wat kan ík doen om hun strijd voort te zetten?'
Het duurde echter tot 2017 voor Marloes voelde hoe het is om je geaardheid niet te hoeven verstoppen. Sterker nog, om er trots op te zijn. Tijdens de 'Pride' stond ze de hele dag op een paradeboot. "Ik heb staan huilen van geluk, het was waanzinnig." Bij het afstappen spraken twee oudere dames Marloes en haar vriendin aan.
"Ik ben zo blij dat jullie hier zo zorgeloos kunnen rondlopen, in onze tijd was dat nog zo’n strijd", herinnert ze zich hun opmerking. Marloes: "Ik ben erachter gekomen wat die strijd inhoudt. Dat ik tijdens de Pride zo uitgedost kan rondlopen, komt door mensen die er keihard voor gewerkt hebben en ongelofelijke risico’s hebben genomen. Ik sta echt op de schouders van reuzen. Nu is het mijn beurt: wat kan ík doen om hun strijd voort te zetten?"
Cheima El Jallab
"Ik ga een documentaire maken over hoe het is om als jong persoon tussen twee culturen te leven." Aldus Cheima El Jallab in een video die ze insprak tijdens het introductieweekend van Project 20. Dat bleek nog niet zo makkelijk.
Het idee kwam niet uit de lucht vallen. Middels een nieuw ‘challenge-based learning’-traject studeerde Cheima af in 2019. Het gaat erom dat je ontdekt wie je bent, door je eigen angsten te overwinnen. "Toen kwam ik erachter dat één ding mij altijd in de weg heeft gestaan: ik leid een dubbelleven, tussen twee culturen, twee verwachtingen. Ik zal toch niet de enige zijn?"
Ze besloot er een documentaire over te maken. Daarvoor sprak ze met lotgenoten. Vooral meiden met een migratieachtergrond, net als zij. Maar ook met ‘gewoon Nederlandse’ jongeren die klem zitten tussen culturen. Van Groningen tot Limburg, van de Randstad tot de Achterhoek. "Ik had zoveel verhalen opgehaald, genoeg om een 8 mee te halen. Maar er was nog geen documentaire."
'Hoe is het om tussen twee culturen op te groeien?'
- Studeerde International Event, Music & Entertainment Studies
- Was 4 jaar lid van het bestuur van PvdA afdeling Gennep
- Freelance presentatrice
- Verkoopspecialist bij Coolblue
Terug naar de basis
Project 20 bood de uitgelezen kans om er alsnog mee aan de slag te gaan. Al tijdens het introductieweekend werd ze echter wakker geschud door Radio 1-presentator Martijn de Greve, ingeschakeld om de deelnemers eens flink aan de tand te voelen. "Je kan geen docu maken als je zelf niet open genoeg bent", herinnert Cheima zich zijn opmerking.
"Hij sloeg de spijker op de kop. Hoe kan ik mensen vragen hun privé-ervaringen te delen zonder dat zelf ook te doen?" Ze moest terug naar de basis, en eerst haar naasten confronteren met het feit dat ze niet aan hun verwachtingen zal voldoen. Cheima: "Het was tijd om duidelijk te zijn: ik ben een vrouw van 26, ik bepaal zelf hoe ik mijn leven inricht."
Lotgenoten bij elkaar brengen
Hoewel er nog geen documentaire is, is Cheima andere mooie projecten gestart om lotgenoten bij elkaar te brengen. Nog belangrijker vindt ze de persoonlijke ontwikkeling die ze het afgelopen jaar heeft doorgemaakt. Mede dankzij haar behulpzame groepsgenoten. "Het vlammetje is door Project 20 aangewakkerd, die documentaire gaat er hoe dan ook komen!"
