Ons plan voor kunst, cultuur en media voor iedereen
Onze standpunten

8. Ons plan voor kunst, cultuur en media voor iedereen

1

Een liedje dat een dierbare herinnering teweegbrengt. Het festival waarop je je grote liefde hebt leren kennen. Of die ene film waarbij je elke keer een traan laat.

Kunst en cultuur zorgen voor saamhorigheid, troost, creativiteit, inspiratie en verbeeldingskracht. Kunst en cultuur zijn overal in ons dagelijkse leven en tegelijkertijd laat zij ons soms ontsnappen aan de alledaagsheid van het leven. In een druk bestaan of juist wanneer we veel thuis zitten, zijn het films, televisieprogramma’s, boeken, muziek, schilderijen en een mooi beeld die het leven aangenaam maken.

Kunst en cultuur zijn belangrijk in ons leven. Het gaat over wie we zijn, over onze drijfveren en onze dromen. Het is de manier waarop we met elkaar omgaan en de verhalen die we elkaar vertellen. Kunst en cultuur houden zaken bespreekbaar en verkennen nieuwe wegen. Bij uitstek hebben kunst en cultuur de gave om dialoog te laten plaatsvinden en dragen ze bij aan het overbruggen en helpen begrijpen van verschillen. Het verbindt, raakt en geeft plezier. Daarom moeten kunst en cultuur voor iedereen toegankelijk zijn en verdienen makers een eerlijke beloning.

In kleine dorpen, maar ook in de wijken van de grote steden, staan (sociaal) culturele voorzieningen onder druk, ook de kleinschalige amateurverenigingen waar mensen wekelijks bij elkaar komen om samen kunst en cultuur te maken. Voor mensen met een kleine beurs zijn kunst en cultuur nog te vaak onbereikbaar. Ook de makers hebben te vaak een te kleine beurs. Achter de rijkdom van onze kunst en cultuur schuilt helaas te vaak de armoede van de maker. Veel makers hebben moeite om rond te komen, een betaalbare atelierruimte te vinden, zich te verzekeren voor mindere tijden of te investeren in hun oude dag. Waar bestaande instellingen en kunstenaars geteisterd worden door onzekerheid, is het voor nieuwe kunstenaars überhaupt moeilijk om te starten en een bestaan op te bouwen.

De coronacrisis maakt dat alleen maar erger. De culturele en creatieve sector staat onder druk als nooit tevoren. Niet alleen dreigen vele banen van de ruim 300.000 mensen die werken in de culturele en creatieve sector te verdwijnen, er dreigt een verlies voor ons allemaal. Juist van hetgeen dat zo van waarde is, maar niet in cijfers is uit te drukken.

Wat de PvdA betreft steunen we de culturele en creatieve sector en besteden we structureel meer geld om de problemen die er ook voor de coronacrisis al waren op te lossen. Dat doen we door grote investeringen in de (culturele en creatieve) infrastructuur via het Rijk, maar ook via gemeenten en provincies. Dat betekent dat we ook in de toekomst kleinschalige (sociaal-)culturele voorzieningen in wijken en dorpen behouden. Dat betekent dat we ervoor zorgen dat kunst en cultuur voor iedereen toegankelijk is en dat alle makers toegang hebben tot een fatsoenlijk inkomen en een sociaal vangnet.

Daarom maken we van de Fair Practice Code, een eerlijke beloning, de standaard. Ook verklaren we een seizoensregeling van toepassing voor de culturele seizoensgebonden activiteiten. We faciliteren betaalbare atelierruimte en investeren in voorzieningen voor talentontwikkeling zoals productiehuizen en beurzen voor kunstenaars, architecten en ontwerpers.

De PvdA gaat voor een eerlijke en toegankelijke culturele sector waar niet de markt(waarde), maar de intrinsieke (meer)waarde van kunst leidend is. We zijn trots op grote namen als Erwin Olaf,  Carice van Houten of Armin van Buuren die Nederland wereldwijd op de kaart zetten. Maar onder het motto “Wie het kleine niet eert, is het grote niet weerd’’ koesteren we ook al die talloze lokale fanfares, koren, carnavalsverenigingen en debatcentra.

Ons plan bestaat uit de volgende punten:

8.1 Structurele investering in kunst en cultuur

Juist een divers aanbod draagt bij aan de toegankelijkheid van kunst en cultuur voor iedereen.

Toch heeft cultuur voor veel mensen nog een hoge drempel, financieel maar bovenal omdat zij voor veel mensen niet vanzelfsprekend genoeg is. Daarom willen we alle kinderen al vroeg in aanraking laten komen met cultuur.

Ook voor alle jongeren tot en met 25 jaar maken we kunst en cultuur toegankelijker. Mensen met een beperking mogen niet belemmerd worden als ze van kunst of cultuur willen genieten. We brengen kunst en cultuur letterlijk naar dorpen en wijken met projecten zoals De Wijk De Wereld. Hierbij duikt een club van professionele theatermakers, muzikanten en choreografen een wijk in en brengt de buurt samen via kunst en cultuur, om elkaar te ontmoeten en verhalen met elkaar te delen.

Samen met de buurt wordt muziek en (dans)theater en alles daartussenin gemaakt. Zo maken we kunst en cultuur vanzelfsprekend en toegankelijk voor iedereen. Jong, oud en iedereen ertussenin moet kunnen genieten van kunst en cultuur.

Daarom is het belangrijk dat de culturele en creatieve sector de diversiteit van de Nederlandse samenleving representeert. Een inclusieve samenleving met gelijke kansen voor iedereen. Zo wordt de culturele sector van en voor iedereen.

We zien graag (wanneer dat weer kan) vele leuke festivals voor een divers publiek. Daarbij gaan we voor meer duurzaamheid en minder plastic. Dat is goed voor zowel mens als natuur. In onze natuur koesteren we de landschappen en in onze openbare ruimte schenken we aandacht aan cultuurhistorie. Dat doen we door te investeren in kunst op straat en onze monumenten en archeologie te koesteren.

Onze keuzes:

Een ambitieus reddingsplan

Kunst en cultuur worden hard geraakt door de coronacrisis. Zonder ambitieus reddingsplan, dreigt een enorme kaalslag. Daarom is veel meer steun nodig, ook voor (niet-gesubsidieerde) instellingen en voor de makers van kunst en cultuur. Zo voorkomen we een verlies aan banen, en behouden we wat van waarde is voor ons allemaal.

Delen:

Uitbreiden stimuleringsfonds bibliotheken

Bibliotheken zijn een geweldige plek om je te laten inspireren door al het moois dat cultuur te bieden heeft. Alle kinderen verdienen de kans om in bibliotheken boeken te lezen, te leren over het nieuws en te luisteren naar muziek. Het gebruik van de voorzieningen van de bieb blijft gratis voor alle kinderen tot 18 jaar. Daarnaast breiden wij het stimuleringsfonds voor de bibliotheken uit zodat bibliotheken open kunnen blijven of open kunnen gaan.

Delen:

Rijksmusea een dag per maand gratis

Kunst en cultuur in rijksmusea zijn van het Rijk, dus van ons allemaal. Daarom openen alle rijksmusea één dag per maand gratis hun deuren.

Delen:

Lokale Rijksmusea

Per provincie wijzen we minimaal één Rijksmuseum aan en geven daaraan de passende rijkssubsidie.

Delen:

Collectieve afspraken over vergoedingen en arbeidsvoorwaarden

Cultuur bestaat niet zonder de makers. Momenteel staat de bestaanszekerheid van veel makers onder druk. De arbeids- en werkomstandigheden zijn vaak slecht. Wij willen dat het voor de makers van kunst en cultuur mogelijk wordt om collectief afspraken te maken over vergoedingen en arbeidsvoorwaarden. Daarom passen we de mededingingswet aan zodat zelfstandigen collectief kunnen onderhandelen over hun tarieven. Zie ook ons plan voor Werk.

Delen:

Fatsoenlijk en eerlijk werk

Het Rijk zal extra geld vrijmaken om in de gehele cultuursector tot meer bestaanszekerheid te komen. De kosten voor de implementatie van de Fair Practice Code worden gedragen door het Rijk en gaan dus niet af van bestaande subsidies.

Delen:

Code Culturele Diversiteit

We willen naleving van de Code Culturele Diversiteit.

Delen:

Kleinschalige (sociaal)culturele voorzieningen

Kleinschalige (sociaal)culturele voorzieningen in wijken en dorpen willen we behouden.

Delen:

Nieuwe groepen kennis laten maken met kunst en cultuur

Dat doen we met projecten zoals De Wijk de Wereld en cultuurcoaches. Zij stimuleren deelname aan cultuur en verbinden cultuur met andere sectoren.

Delen:

Alle kinderen in aanraking brengen met kunst en cultuur

Basisschoolleerlingen krijgen de cultuurontdekkingspas. Kinderen uit gezinnen met minder geld krijgen ook altijd de kans om deel te nemen aan culturele activiteiten buiten school.

Delen:

Cultuuronderwijs

Cultuuronderwijs wordt een vast onderdeel van de lesprogramma’s, in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs.

Delen:

Alle jongeren een cultuurkaart

Alle jongeren tot en met 25 jaar krijgen een cultuurkaart met een budget en kortingen voor kunst en cultuur.

Delen:

Taal is cultuur

We investeren in het versterken van de regionale talen Nedersaksisch, Fries en Limburgs. Ze zijn een belangrijk onderdeel van de identiteit van vele Nederlanders. De afspraken die vastgelegd zijn door het Convenant Nedersaksisch, het Convenant Limburgs en het Europees Handvest voor regionale talen en talen van minderheden bouwen we uit.

Delen:

Betere toegankelijkheid voor kunst en cultuur

Mensen met een beperking krijgen makkelijke toegang tot kunst en cultuur. Dat kan door de inzet van gebarentolken, rolstoelvriendelijke theaters en festivals et cetera.

Delen:

Bestaanszekerheid voor makers

Met subsidies bieden we bestaande instellingen en makers zekerheid en nieuwe makers de mogelijkheid om een bestaan op te bouwen. We letten op een goede regionale spreiding.

Delen:

Fair Practice Code

Alle makers van kunst en cultuur zijn zeker van een fatsoenlijk loon en een goed sociaal vangnet. Daarom leven we de Fair Practice Code na.

Delen:

Seizoensregeling

Een seizoensregeling is van toepassing voor de seizoensgebonden activiteiten binnen cultuur.

Delen:

Investeren in talentontwikkeling

We faciliteren betaalbare atelierruimte en investeren in voorzieningen voor talentontwikkeling. Denk aan productiehuizen en beurzen voor kunstenaars, architecten en ontwerpers.

Delen:

Veel meer dan theater en musea

Kunst en cultuur is meer dan theaters en musea. Veel mensen beleven plezier aan festivalbezoeken. Daar maken we ons hard voor. Duurzaamheid en recycling bij deze evenementen wordt gestimuleerd.

Delen:

Kunst op straat

We investeren in kunst op straat

Delen:

8.2 Een sterk en divers medialandschap

Een onafhankelijke en pluriforme publieke mediadienst is een cruciaal onderdeel van ons democratisch bestel.

We koesteren daarom kritische onafhankelijke journalistiek en ons publieke omroepbestel. Tegelijkertijd verandert het medialandschap ingrijpend. Steeds meer nieuwe mediadiensten en mediaproducten overspoelen concurrent en consument, van Youtube tot NPO Start gemist, van videoblogs tot video on demand. Vooral jonge mediaconsumenten bewegen zich dagelijks door dat nieuwe digitale en interactieve landschap. Het ouderwets 'lineair' televisiekijken ondervindt hevige concurrentie van de nieuwe mogelijkheden. Op smartphones en tablets is die concurrentie al in het nadeel van 'lineaire televisie' beslecht. Het tempo van veranderingen in het medialandschap is nauwelijks bij te houden.

Een toekomstbestendig publiek omroepbestel vraagt om scherpe keuzes, sterke creatieve competitie en gezamenlijkheid in het uitvoeren van de publieke taak.

Onze keuzes:

Extra investeren in de publieke omroep

De inkomsten van de publieke omroep mogen nooit afhankelijk zijn van de grillen van de markt. We investeren daarom extra in de publieke omroep en in regionale en lokale media. We behouden het duaal bekostigingssysteem voor de regionale omroep. De NPO krijgt meer ruimte om nieuwe aanbodkanalen te ontwikkelen en te benutten, met een proportionele vergoeding voor de makers.

Delen:

Fatsoenlijke beloning voor makers en heffing voor streamingdiensten

We willen de buitenproportionele verdienmodellen van bedrijven als Facebook en Youtube inperken en ervoor zorgen dat de makers van creatief materiaal fatsoenlijk worden betaald. Met een streamingheffing voor bedrijven als Youtube en Netflix zorgen wij dat ook deze bedrijven netjes bijdragen aan een eerlijk en divers media-aanbod.

Delen:

Publieke omroepen betalen een fatsoenlijk loon

Goed werkgeverschap geldt voor de gehele economie en de overheid geeft het goede voorbeeld. Publieke omroepen bieden al hun werkenden een fatsoenlijk loon en goede aanvullende arbeidsvoorwaarden. Publieke omroepen nemen een vast percentage mensen in vaste dienst en krijgen daar voldoende geld voor van de overheid.

Delen:

Bestrijden van fake news en oneigenlijke beïnvloeding

We kunnen niet vertrouwen op zelfregulering van platforms als Facebook en Google. Er komt verplichte transparantie over de herkomst van politieke advertenties en micro-targeting. We verbieden financiering van politieke advertenties uit het buitenland. Ook onderzoeken we hoe mensen die digitaal manipulatieve informatie verspreiden strafrechtelijk kunnen worden vervolgd.

Delen:
Delen: